Między traktatem a mową uczuć w dźwięki przemienioną. Muzyka XVIII wieku w teorii i praktyce

red. Małgorzata Grajter, Marek Nahajowski
 
Łódź 2014
wydanie II
ISBN: 978-83-60929-43-8
objętość: 332 strony
 
cena: 45 zł

ZAWARTOŚĆ

 
Wstęp

I. Documenta

• IRENA BIEŃKOWSKA
  Joseph Kohaut (1734-1777) – w poszukiwaniu stylu i… sponsora
• DARIUSZ SMOLAREK
  Muzyka instrumentalna w polskich osiemnastowiecznych klasztorach sióstr benedyktynek
• REMIGIUSZ POŚPIECH
  Rola śpiewów chorałowych w XVIII-wiecznych celebracjach liturgicznych na przykładzie środowisk klasztornych w Polsce

II. Theoria

• MAŁGORZATA GRAJTER
  Jak umiejętnie połączyć poezję z muzyką? Aspekt strukturalny związków słowno-muzycznych w niemieckiej teorii muzyki w XVIII wieku
• BEATA STRÓŻYŃSKA
  Teoria symfonii w świetle niemieckojęzycznego piśmiennictwa muzycznego z XVIII wieku

III. Ars Compositoria

• KONRAD WIŚNIEWSKI
  Co to jest Galanterieare?
• ANNA RYSZKA-KOMARNICKA
  O kompozytorskich inventio, dispositio i decoratio w arii Judyty Parto inerme, e non pavento z oratorium La Betulia Liberata Pietra Metastasia w wybranych opracowaniach z lat 1734-1781
• RYSZARD DANIEL GOLIANEK
  Wątek Lodoiski w twórczości operowei końca XVIII wieku: sentymentalizm i romantyzm

IV. Practica

• MAREK NAHAJOWSKI
  Między barokiem a klasycyzmem. Uwagi na temat artykulacji w grze na instrumentach dętych w XVIII wieku
• MAGDALENA PILCH
  Wibracja w świetle historycznych szkół fletowych – świadomie wykonywany ozdobnik, wyraz emocji czy mechaniczna maniera?
• TOMASZ DOBRZAŃSKI
  Powstanie klarnetu klasycznego – w poszukiwaniu źródeł ewolucji instrumentu
• MIKOŁAJ RYKOWSKI
  Muzyczne uniwersum brzmieniowe według Valentina Roesera – autora Essai d’instruction (Paris 1764)
• MAREK TOPOROWSKI
  Strój mezotoniczny jako narzędzie analizy stylistyki utworów Johanna Sebastiana Bacha

Program konferencji
Summary

FRAGMENT WSTĘPU

Wiek XVIII często bywa określany jako moment narodzin współczesnej kultury. To właśnie na ten okres przypadł intensywny rozwój nauk przyrodniczych, medycyny, nowych idei społecznych czy upowszechniania wiedzy. Gwałtowne i krwawe konflikty religijne, charakterystyczne dla XVI i pierwszej połowy XVII wieku, uległy wyciszeniu, zaś rozkwit miast spowodował wzrost kulturalnych aspiracji średnich warstw społeczeństwa i zapotrzebowania na obcowanie ze sztuką w różnych jej przejawach. Zaowocowało to nie tylko rozwojem publicznego życia koncertowego, ale także muzykowania amatorskiego. […]
Najważniejszą ideą niniejszej publikacji było ukazanie muzyki XVIII wieku z wielu perspektyw, a w szczególności podkreślenie związków miedzy teorią, estetyką i praktyką wykonawczą. Jak wiadomo, wielu ówczesnych muzyków i kompozytorów nie stroniło od refleksji teoretycznej, a wybitni teoretycy (często będący jednocześnie praktykami) chętnie wypowiadali się w sprawach dotyczących techniki śpiewu albo fru na instrumentach. Z tego powodu w niniejszym tomie zostały ujęte artykuły nie tylko muzykologów i teoretyków, lecz również wybitnych instrumentalistów, będących specjalistami w dziedzinie historycznego wykonawstwa muzyki dawnej. W miarę możliwości pragnęliśmy skupić się jednak na mniej znanych przejawach XVIII-wiecznej twórczości kompozytorskiej, jedynie sporadycznie odnosząc się do dokonań „wielkiej piątki” – Johanna Sebastiana Bacha, Georga Friedricha Händla, Josepha Haydna, Wolfganga Amadeusza Mozarta i Ludwiga van Beethovena – co w dużej mierze zaważyło na kształcie niniejszej publikacji.