SOBOTY KAMERALNE w Teatrze Wielkim w Łodzi
- 25
- maja 2024
ALETHEIA – DZIECI CHAOSU
współczesna opera kameralna w trzech aktach
25 maja 2024, sobota, godz. 16.00
Scena kameralna Teatru Wielkiego w Łodzi, pl. Dąbrowskiego
bilety: 30 zł
- muzyka – Dorota Brolik-Bekrycht
- libretto, kostiumy – Anna Werecka-Gryć
- choreografia – Zuzanna Kasprzyk-Molenda
- przetworzenia, komputer – Syntia Chojnowska
- animacje – Anna Walczak
- fortepian – Dorota Brolik-Bekrycht, Anna Liszewska
- obsada:
- Calliope – Klaudia Kosik, Marta Lasecka
- Castitas (Niewinność) – Wioletta Liber
- Poena (Wina) – Kinga Czech
- Severitas (Powaga) – Bartosz Szulc
- Timor (Strach) – Natalia Darkowska
- Pudor (Wstyd) – Tomasz Wierzba
- Philosophus – Julia Anuszewska
- tancerze:
Maja Welc, Dominika Roman, Katarzyna Szado, Mariola Dubiel, Zuzanna Grygo, Malwina Świstoń, Wiktoria Polańska
- słowo o muzyce – Maria Stefańska
- kierownictwo artystyczne – dr Mikołaj Pacholczyk
STRESZCZENIE LIBRETTA
PROLOG
Plac Zabaw. Filozof rozważa ideę powstania Świata. Czy świat jest miejscem bezpiecznym, czy też przerażającym? Jaka jest jego pierwotna przyczyna? Wszyscy uczestnicy zabawy towarzyszą mu w poszukiwaniu odpowiedzi.
AKT I
Beztroską zabawę przerywa pojawienie się samozwańczego władcy – Pudora (Wstyd). Wszyscy zmuszeni są porzucić autentyczność i natychmiast przyjąć narzucone im społeczne role. Jedynie Calliope pozostaje niepokorna wobec zastraszania i nacisków. Ku ogólnemu przerażeniu swoich współtowarzyszy podważa sens krzywdzących ról społecznych oraz odwiecznych sposobów wymuszania posłuszeństwa, takich jak zawstydzanie, wzbudzanie poczucia winy oraz indukowanie strachu. Jej nieposłuszeństwo generuje gniew i chęć zemsty Pudora.
AKT II
Osadzona w więzieniu i osamotniona Calliope mierzy się ze swoimi najgłębszymi lękami. Tu właśnie zadaje sobie pytanie o genezę Tożsamości, Ego oraz esencję Duszy. Czy możliwe jest wyjście z Labiryntu? To pytanie odnosi się zarówno do ziemskich doświadczeń człowieka w materii, jak i niekończącej się podróży Duszy poprzez różne trudne doświadczenia. Chciałaby znaleźć sposób na ukojenie cierpienia wszystkich istot na ziemi.
AKT III
Pudor delektuje się cierpieniem udręczonych istot ludzkich. Do pełnego zwycięstwa brakuje mu tylko duszy Calliope. Proponuje jej układ – ma Ona poddać się narzuconym przez Pudora intruzywnym dogmatom i tym samym zagwarantować swoim siostrom i braciom mniejszy wymiar cierpienia. Calliope zdaje sobie sprawę, że rodzaj nikczemnej gry jaką proponuje Pudor przyczyni się do jeszcze większego cierpienia. Calliope, jako człowiek nie jest w stanie wygrać tej nierównej walki. Zwraca się z prośbą o pomoc do Siły Wyższej. Jej wołanie zostaje wysłuchane. Iluzja świata opartego na relacji kat – ofiara opada. Wszystkie niezdrowe zależności płoną w ogniu prawdy.
DOROTA BROLIK-BEKRYCHT
Doktor sztuk muzycznych, pianistka, kameralistka, kompozytorka, adiunkt w Akademii Muzycznej im. G. i K. Bacewiczów w Łodzi. Współpracowała z wieloma wybitnymi instrumentalistami i wokalistami łódzkimi.
Prowadzi ożywioną działalność koncertową. Propaguje różnorodność repertuaru, w szerokim przekroju historycznym, z uwzględnieniem twórczości najnowszej, w tym własnych kompozycji. W 2017 wydała autorskie utwory w albumie zatytułowanym …stworzona, by tworzyć, kontynuacją ich są Pieśni i myśli (2019). Obydwa albumy zawierają materiał nutowy oraz płytę z prawykonaniem. Kolejna publikacja Wokalizy pomoniuszkowskie (2020) powstała w nawiązaniu do narodowych obchodów jubileuszu urodzin Stanisława Moniuszki i składa się z miniatur kameralnych na głos lub flet lub klarnet i fortepian.
Dorota Brolik-Bekrycht jest również współredaktorką monografii Puccini. Rozważania i interpretacje (2021) o charakterze interdyscyplinarnym, komplementarnym, podejmującej wieloaspektowo tematy dotyczące życia i twórczości Pucciniego, składającej się z materiałów pokonferencyjnych wygłoszonych przez badaczy reprezentujących rożne dziedziny artystyczne i ośrodki naukowe.
Szczególnym obszarem zainteresowań Doroty Brolik-Bekrycht jest liryka wokalna. Zajmuje się analizą pieśni pod względem struktury, ekspresji oraz współzależności partii, z punktu widzenia pianisty jako współwykonawcy. Napisała szereg artykułów naukowych, dotyczących pianistyki w kontekście interdyscyplinarności.
Pełni również rolę opiekuna studenckiego koła naukowego, funkcjonującego pod nazwą: Koło Muzyki Kameralnej, w którym młodzi adepci sztuki aktywnie działają na polu muzyki kameralnej, podejmując się ciekawych, często nowatorskich projektów artystycznych. Ważnym aspektem motywującym działania koła studenckiego KMK jest upowszechnianie kultury. W związku z tym artystka organizuje liczne koncerty z różnorodnym programem, niejednokrotnie obejmującym prawykonania i autorskie opracowania. W marcu 2023 miała miejsce prapremiera opery kameralnej Aletheia – Dzieci chaosu z muzyką jej autorstwa.
Jest członkinią Stowarzyszenia Promocji Inicjatyw Artystycznych OPERATIVA. Za dopełnienie swej działalności pianistycznej oraz akademickiej uważa pracę pedagogiczną z dziećmi i młodzieżą szkolną.
ANNA WERECKA-GRYĆ
Absolwentka Akademii Muzycznej w Łodzi. W roku 2018 otrzymała tytuł doktora sztuki na podstawie rozprawy doktorskiej „Retoryka w wybranych partiach operowych G. F. Haendla”. Debiutowała w Teatrze Wielkim w Łodzi partią Amastris w studenckiej premierze opery Serse G. F. Haendla. Rok później zagrała rolę Cherubina w Le Nozze di Figaro W. A. Mozarta. W grudniu 2009 roku wykreowała partię tytułową w operze Giulio Cesare in Egitto G. F. Haendla pod kierownictwem muzycznym Paula Esswooda.
W 2011 roku wzięła udział w międzynarodowym tournée koncertowym, śpiewając partię altową w Mszy h-moll J. S. Bacha pod dyrekcją Sigiswalda Kuijkena w ramach L’Académie baroque européenne d’Ambronay. W 2012 roku zaśpiewała partię Angeliny w operze La Cenerentola G. Rossiniego podczas Festiwalu Operowego w Sanremo we Włoszech. Latem 2013 roku wykreowała rolę Rozyny (Il Barbiere di Siviglia) podczas festiwalu OpernAir Gars w Gars am Kamp (Austria).
Anna Werecka jest finalistką oraz laureatką wielu konkursów międzynarodowych. W 2012 roku zdobyła nagrodę dla najlepszego mezzosopranu podczas 2°Concorso Internazionale di Canto Lirico „Franca Mattiucci” w Canelli (Włochy).
Brała udział w wielu kursach mistrzowskich u wybitnych pedagogów takich, jak: Mirella Freni, Luciana Serra, Hugo Benelli, Mireille Alcantara, Paul Esswood, Ryszard Karczykowski, Piotr Kusiewicz.
Współpracuje z cenionymi dyrygentami takimi, jak: Sigiswald Kuijken, Alberto Zedda, Paul McCreesh, Beniamin Bayl, Angelo Guaragna, Mario Menicagli, Cristian Orosanu, Zbyněk Müller.
Brała udział w wielu festiwalach muzycznych, m.in. Festival de musique Baroque d’Ambronay, Pavia Barocca, Festival International Toulouse les Orgues, Rossini Opera Festival, Wratislavia Cantans, Musica Moderna, Kolorach Polski, Pasłęckim Festiwalu Organowym, Eye on Culture Festival, Musica Perpetua, Wschodnim Festiwalu Muzyki Barokowej oraz Wirtualnym Festiwalu Musica Legata. Dokonywała nagrań dla Telewizji MEZZO, TVP Kultura, firmy fonograficznej DUX, TVP Łódź, Radia Łódź oraz wielu innych rozgłośni lokalnych.
W roku 2021 wzięła udział w pierwszej światowej rejestracji dzieła A. Caldary Apollo in Cielo pod dyrekcją Marty Niedźwieckiej oraz Zbigniewa Pilcha. Jesienią tego samego roku wykreowała rolę Phébé w produkcji operowej Castor et Pollux J. P. Rameau (reż. Deda Cristina Colonna) na scenie Warszawskiej Opery Kameralnej.
Anna Werecka jest pedagogiem Akademii Muzycznej w Łodzi, gdzie prowadzi własną klasę śpiewu oraz zajęcia poświęcone praktyce wykonawczej muzyki barokowej. Współpracuje z Akademią Muzyczną we Wrocławiu, prowadząc lekcje śpiewu oraz wykłady specjalistyczne na kierunku śpiew historyczny. Prowadzi liczne warsztaty dedykowane wykonawstwu muzyki dawnej. Wyreżyserowała spektakle swoich uczniów: Historia z West Side (2016), Gabinet Serc (2018), Znowu te Święta! (2019) oraz spektakl studencki Aletheia – Dzieci Chaosu (2023).
ZUZANNA KASPRZYK
fot. Magdalena Michalak
Tancerka, choreografka, trenerka. Absolwentka Wydziału Teatru Tańca AST w Bytomiu, a obecnie studentka Szkoły Doktorskiej Akademii Muzycznej w Łodzi. Jako freelancer pracowała m.in. w Kuala Lumpur Performing Arts Center, Staatstheater Kassel, Teatrze Wielkim – Operze Narodowej w Warszawie, Warszawskiej Operze Kameralnej, Teatrze Nowym w Łodzi, Teatrze im. Słowackiego w Krakowie i z niezależnymi artystami. Od 2019 pracuje w duecie artystycznym z Andrzejem Molendą, zajmując się tematyką somatyki i badań nad wiedzą ucieleśnioną. Od 2019 roku studentka szkoły Body-Mind Centering®.
ANNA LISZEWSKA
fot. Piotr Hruszwicki
Pianistka, kameralistka, pedagog, absolwentka Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie (1995) w klasie fortepianu prof. Lidii Kozubek. W 1998 roku w tej samej uczelni ukończyła dwuletnie podyplomowe studia kameralne pod kierunkiem prof. Barbary Halskiej. W latach 1998-1999 współpracowała z Orkiestrą Polskiego Radia w Warszawie, z którą brała udział w licznych koncertach krajowych oraz nagraniach, a także w tournée zespołu w Niemczech. Jako solistka wielokrotnie występowała m.in. z Orkiestrą Kameralną Polish Camerata pod dyrekcją Marka Głowackiego. Jako kameralistka występuje zarówno z wokalistami, jak i instrumentalistami w recitalach wypełnionych różnorodnym stylistycznie repertuarem. Wielokrotnie towarzyszyła jako pianista akompaniujący śpiewakom podczas konkursów wokalnych zarówno pieśniarskich, jak i operowych, a także podczas letnich Kursów Interpretacji Muzycznej w Nowym Sączu.
Od 1999 roku jest związana z łódzką Akademią Muzyczną, gdzie do 2010 roku pracowała jako wykładowca, akompaniując na Wydziale Wokalno-Aktorskim w klasach wokalnych m.in.: prof. Delfiny Ambroziak, prof. Urszuli Kryger, prof. Zdzisława Krzywickiego, prof. Piotra Micińskiego, prof. Leonarda Andrzeja Mroza, prof. Ziemowita Wojtczaka i prof. Włodzimierza Zalewskiego, a także na Wydziale Instrumentalnym w klasie altówki prof. Zbigniewa Friemana, wiolonczeli prof. Agaty Jareckiej i fletu prof. Antoniego Wierzbińskiego oraz dr hab. Eweliny Zawiślak. Od roku 2010 prowadzi samodzielne zajęcia z kameralistyki fortepianowej w Instytucie Muzyki Kameralnej. Doświadczenie organizacyjne zdobywała, pełniąc w latach 2010-2012 funkcję Pełnomocnika rektora ds. nauki, następnie w okresie 2012-2019 – Prodziekana Wydziału Fortepianu, Organów, Klawesynu, Muzyki Dawnej i Jazzu, w latach 2019-2020 – Dziekana Wydziału Instrumentalnego. W czasie obecnej kadencji 2020-2024 pełni funkcję Pełnomocnika rektora ds. parametryzacji, nadzorując jednocześnie prace Wydawnictwa AM, a także funkcję Dyrektora Szkoły Doktorskiej Akademii Muzycznej im. G. i K. Bacewiczów w Łodzi. Jest aktywnym członkiem Łódzkiego Towarzystwa Naukowego oraz Przewodniczącą łódzkiego Oddziału SPAM, a także Prezesem Zarządu Fundacji im. Stanisława Liszewskiego.
Jej zamiłowaniem jest muzyka kompozytorów słowiańskich, z którą związana jest także obecna działalność artystyczna i wydawnictwa fonograficzne: pierwsza monograficzna płyta zatytułowana Entuzjasta nagrana wspólnie ze śpiewakiem Piotrem Hruszwickim w 2013 r. zawiera wybrane pieśni, ballady i utwory fortepianowe Stanisława Moniuszki. Kolejne płyty to F. X. Mozart. Utwory kameralne (DUX 1317) ze wszystkimi duetami instrumentalnymi z fortepianem najmłodszego syna W. A. Mozarta zwanego „Mozartem lwowskim” oraz wydane w 2017 r. nagrania utworów fortepianowych na cztery ręce polskich kompozytorów zrealizowane w duecie z Agatą Górską-Kołodziejską pt. Zapomniana polska muzyka fortepianowa na cztery ręce (DUX 1433). W 2018 r. ukazała się płyta Zygmunt Noskowski. Piano Works 4 (AP 0415), na której znajdują się Krakowiaki op. 7, Mazury op. 38 i Polonezy op. 42, zarejestrowana w duecie z Anną Mikolon. Pianistki wspólnie zrealizowały także nagranie 5 Walcy op. 28 na fortepian na cztery ręce Jerzego Gablenza znajdujące się na płycie Jerzy Gablenz. Piano and Chamber Works (AP 0412). W 2018 r. ukazała się płyta Anny Liszewskiej z nagraniem interpretacji solowych utworów fortepianowych F. X. Mozarta F. X. Mozart.Utwory fortepianowe (DUX 1441).
W roku 2021 wraz z pianistką Hanną Holeksą dokonała także rejestracji audiowizualnej prawykonania dwóch koncertów na dwa fortepiany solo Witolda Friemana, a obecnie artystki współpracują w duecie fortepianowym Bacewicz Piano Duo, realizując projekt Zapomniana romantyczna polska muzyka fortepianowa na 4 ręce w ramach stypendium twórczego MKiDN.
Anna Liszewska począwszy od 1995 r. nieprzerwanie prowadzi klasy fortepianu w podstawowych i średnich szkołach muzycznych w Łodzi.
KOŁO MUZYKI KAMERALNEJ
Studencka organizacja działająca przy Wydziale Sztuk Scenicznych Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi. Przewodnia idea działalności członków Koła – wykonawstwo kameralne – wysnuta jest z tradycji salonu muzycznego. Poznając spuściznę XIX wiecznej literatury muzycznej, studenci szukają wzajemnych inspiracji w pieśniarstwie kameralnym i zestawieniach wokalno-instrumentalnych. Każdy miłośnik kameralnego współdziałania, wstępując do Koła staje się aktywnym wykonawcą. Efektem spotkań członków Koła, równoznacznych z pracą nad utworem są w założeniu prezentacje przed publicznością. Wykonując tradycyjne utwory, członkowie są otwarci na współczesne możliwości i potrzeby, dokonując kreatywnych transkrypcji i aranżacji.